Beyazperde Bir Başka! Aslında Kitabından Çok Daha İyi Olan 21 Uyarlama Film
Abi ben onun kitabını okudum, çok iyiydi diyerek entellektüel yaklaştığımız da olur elbette ama bazı filmler var ki kitabıyla karşılaştırılınca resmen almış yürümüştür. Buzzfeed’den en ‘filmi daha iyi yaa’ları sizler için derledik.
1. Sapık (1960)
Yönetmen: Alfred Hitchcock
Senaryo: Joseph Stefano
Kitap: Psycho (Sapık) (1959) Robert Bloch
Film izleyicinin beklentisinin tersine hikayeye Norman Beats’le değil, Marion Crane’in hikayesiyle başlıyor. Marion’un ölümü daha beklenmedik olduğu için filmin gerginliğini iki katına çıkıyor. Ayrıca filmdeki Norman çok daha karmaşık ve bir bakıma da sempatik birisi.
2. Dr. Garipaşk veya: Nasıl Kaygılanmayı Bırakıp Bombayı Sevmeyi Öğrendim (1964)
Yönetmen: Stanley Kubrick
Senaryo: Stanley Kubrick, Terry Southern, Peter George
Kitap: Red Alert (Kırmızı Alarm) (1958) Peter George
Bu listede Stanley Kubrick’i bir kaç kere göreceksiniz çünkü film uyarlamaları genellikle temel bir yönetmenlik yaklaşımından öte sıradışı birer sanatsal çalışma olmuş. Bu filmde de nükleer savaş hakkında dümdüz bir gerilim filmi çekmek yerine toplumsal sorunlardan bahseden ve unutulmayan bir hiciv türü yaratıyor.
3. Otomatik Portakal (1971)
Yönetmen: Stanley Kubrick
Senaryo: Stanley Kubrick
Kitap: A Clockwork Orange (Otomatik Portakal) (1962) Anthony Burgess
Yine Kubrick’in estetik bakışı filmi kitaptan çok daha can alıcı eşsiz bir yolculuk haline getiriyor. Ayrıca ünlü yöntemen, kitabın Alex’in kurtulduğu ve hayatını düzelttiğiİngiltere versiyonunun sonu yerine, Amerika versiyonunun sonunu uyarlıyor; bu son Kubrick’in karanlık bakışına gerçekten çok yakışıyor.
4. Baba (1972)
Yönetmen: Francis Ford Coppola
Senaryo: Mario Puzo ve Francis Ford Coppola
Kitap: The Godfather (Baba) (1969) Mario Puzo
Bu film sinema tarihinde gelmiş geçmiş en iyi filmler arasında gösteriliyor. Şüphesiz Mario Pulzo’nun romanı da çok keyifli, fakat Coppola hikayeyi nefes kesen sinematik bir başarı haline getirmeyi başarmış.
5. Guguk Kuşu (1975)
Yönetmen: Miloš Forman
Senaryo: Lawrence Hauben ve Bo Goldman
Kitap: One Flew Over the Cuckoo’s Nest (Guguk Kuşu) (1962) Ken Kesey
Jack Nicholson’ın filme canlandırdığı McMurphy; olumsuz özellikleri olan bir kahramanın bir örneği. Kitapta daha çok Şef Bromden’ın bakış açısıyla yön bulan hikayenin odağı filmde McMurphy’ye kayıyor. Böylelikle seyrici Hemşire Ratched ve McMurphy arasındaki çatışmayı daha derinlemesine gözlemleyebiliyor.
6. Cinnet (1980)
Yönetmen: Stanley Kubrick
Senaryo: Stanley Kubrick ve Diane Johnson
Kitap: The Shining (Cinnet) (1977) Stephen King
Stephen King’in Kubrick uyarlamasından doğaüstü faktörleri ortadan kaldırması sebebiyle hiç memnun kalmadığı herkes tarafından bilinse de, Jack Nicholson’un oynadığı karakterin deliliği çok daha gerçek ve bir o kadar da korkutucu.
7. Bıçak Sırtı (1982)
Yönetmen: Ridley Scott
Senaryo: Hampton Fancher ve David Peoples
Kitap: Do Androids Dream of Electric Sheep? A__ndroid’ler Elektrikli Koyun Düşler mi? (1968) Philip K. Dick
Bıçak Sırtı, Philip K. Dick’in bilim kurgu klasiği romanından yalnzca esinlenilmiş fakat filmde insanlığın karanlık geleceğine apayrı bir bakış getiriliyor.
8. Zor Ölüm (1988)
Yönetmen: John McTiernan
Senaryo: Jeb Stuart and Steven E. de Souza
Kitap: Nothing Lasts Forever (1979) Roderick Thorp
Roderick Thorp’un romanı aslında daha çok bir gerilim, ama film tamamen aksiyon olarak adapte edilmiş. Bruce Willis’in de sağlam oyunculuğu sayesinde film kendi türünde büyük ölçüde öne çıkanlardan biri.
9. Kuzuların Sessizliği (1991)
Yönetmen: Jonathan Demme
Senaryo: Ted Tally
Kitap: The Silence of the Lambs (Kuzuların Sessizliği) (1988) Thomas Harris
Film aslında kitabı aradaki alt hikayeleri ve fazla karakterleri dışarıda bırakarak takip ediyor. Bu filmi inanılmaz bir adaptasyon yapan kuşkusuz Jodie Foster ve Anthony Hopkins’in oyunculukarı ve aralarında film boyunca artan çekim ve gerginlik.
10. Son Mohikan (1992)
Yönetmen: Michael Mann
Senaryo: Michael Mann and Christopher Crowe
Kitap: The Last of the Mohicans: A Narrative of 1757 (Son Mohikan)(1826) James Fenimore Cooper
James Fenimore Cooper’ın romanı her ne kadar bir 18. yy klasiği olsa da kesinlikle biraz ağır ilerliyor. Yazım biçimi gereksiz yoğun ve detaylı, öte yandan senaryo çok daha hızlı ve aksiyonlu.
11. Jurassic Park (1993)
Yönetmen: Steven Spielberg
Senaryo: Michael Crichton ve David Koepp
Kitap: Jurassic Park (1990) Michael Crichton
25 yıl önce ilk vizyona girdiğinde bu film adeta teknolojik bir devrim yaratmıştı. Gerçeğe çok yakın tasarlanmış kocaman dinozorlar filmde çok daha heyecan verici bir hal alıyor. Ayrıca insan karakterler de daha iyi detaylandırılıp daha sempatik anlatıldığı için seyirci kurtuluşlarını izlemekten daha çok keyif alıyor.
12. Forrest Gump (1986)
Yönetmen: Robert Zemeckis
Senaryo: Eric Roth
Kitap: Forrest Gump (1986) Winston Groom
Eric Roth senaryo uyarlamasında kesinlikle akıllıca davranıp romandaki bazı ‘tuhaf’ detayları çıkartmış. Örneğin kitapta Forrest bir astronot oluyor, uzaya gidiyor ve Sue adında bir gorille tanışıyor ve neredeyse yamyamlar tarafından yeniliyor. Seyircinin şansına bu kısımlar filmde yok!
13. Esaretin Bedeli (1994)
Yönetmen: Frank Darabont
Senaryo: Frank Darabont
Kitap: Rita Hayworth and Shawshank Redemption Stephen King
Kitap her ne kadar çok daha sığ bir şekilde yazılmış olsa da, film uyarlaması tarihin en iyi filmleri arasında. Karakterler ve duygular çok iyi portre ediliyor, hikaye kitapta anlatıldığından çok daha ağır ve çok daha derin.
14. Jumanji (1995)
Yönetmen: Joe Johnston
Senaryo: Greg Taylor, Jonathan Hensleigh, Jim Strain
Kitap: Jumanji (1981) Chris Van Allsburg
Çok da haksızlık etmeden söylemek gerekirse, bu filmin hem resimlerle süslenmiş kitabı hem de bir oyunu hikaye haline getirebilen filmi aslında şahane.
15. Dövüş Klübü (1999)
Yönetmen: David Fincher
Senaryo: Jim Uhls
Kitap: Fight Club (1996) Chuck Palahniuk
Aslında bu filmi listeye finali yüzünden ekledik. ‘Spoiler’ vermeyelim. Tyler Durden (Brad Pitt)’in iki hikayesini de dikkatle takip edin.
16. Bir Rüya İçin Ağıt (2000)
Yönetmen: Darren Aronofsky
Senaryo: Hubert Selby Jr. and Darren Aronofsky
Kitap: Requiem for a Dream (Bir Rüya İçin Ağıt) (1978) Hubert Selby Jr.
Darren Aronofsky’nin bütün filmleri gibi, Bir Rüya’da da film bittikten sonra seyirci koltuğunda adeta oturup kalıyor. Ama Requiem for a Dream gerçek anlamda ‘tüyleri diken diken eden’ bir film, görsel anlatım seyirciyi bir duygudan diğerine sürüklüyor.
17. Yüzüklerin Efendisi (2001)
Yönetmen: Peter Jackson
Senaryo: Peter Jackson, Barrie M. Osborne, Fran Walsh, Tim Sanders
Kitap: The Lord of the Rings (1954–1955) J.R.R. Tolkien
Peter Jackson’un Yüzüklerin Efendisi üçlemesi beyaz perdeye uyarlanan bütün zamanların en iyi filmlerinden. Kitapların fanatik hayranları yapılan bazı değişikliklerden nefret etse de, senaristler kitaplardan neleri alıp neleri çıkartacakları konusunda ciddi bir çalışma yapmış olmalılar ki, film bugünkü başarısını elde etti.
18. Prestij (2006)
Yönetmen: Christopher Nolan
Senaryo: Jonathan Nolan ve Christopher Nolan
Kitap: The Prestige (1995) Christopher Priest
Film illüzyon ile ilgili olduğu için, seyirciye sürekli yönlendirmeler yapan filmin aslında kitabı da çok başarılı. Film görsellik avantajını ve Nolan’ın tecrübeli yönetmenliğini kullanarak, daha karanlık, daha hızlı ve daha gerilim dolu bir eser şeklinde sunuluyor.
19. Şeytan Marka Giyer (2006)
Yönetmen: David Frankel
Senaryo: Aline Brosh McKenna
Kitap: The Devil Wears Prada (2003) by Lauren Weisberger
Tek kelimeyle muhteşem; Meryl Streep. Her instantly iconic performance as Miranda Priestly karakterindeki Meryl Streep filmde iz bırakan bir performans sergiliyor. Ayrıca filmin senaryosunda kitapta geçen diğer karakterlere de daha fazla derinlik katılmış.
20. İhtiyarlara Yer Yok (2007)
Yönetmen: Joel Coen, Ethan Coen
Senaryo: Joel Coen, Ethan Coen
Kitap: No Country for Old Men (2005) Cormac McCarthy
Cormac McCarthy’nın yazım stili biraz kıt, temkinli ve sinir bozucu derecede noktalama işareti yoksunu. Coen kardeşler bu filmi uyarlarken kendi dokunuşlarını katarak ortaya kara mizah tadında, kitaptan çok daha sürükleyici bir eser çıkartmışlar. Tabi noktalama işareti sıkıntısı da yok!
Ve tabi ki finalde…
21. Grinin Elli Tonu (2015)
Yönetmen: Sam Taylor-Johnson
Senaryo: Kelly Marcel
Kitap: Fifty Shades of Grey (Grinin Elli Tonu) (2011) E.L. James
Aslında söyleyecek hem çok şey var hem de yok. Oscar’lık bir film olmayabilir elbette ama bizce kadın bir yönetmenin elinden çıkmasıyla film sıkıcı, dominant Christian Grey karakteri yerine, kadın karaktein aldığı keyfe, yaşadığı arzulara ve zaman zaman yaşadığı korkulara daha çok odaklanıyor.
